مزایا و معایب اتصالات پیچی
مزایا و معایب اتصالات پیچی
مزایای اتصالات پیچی به شرح زیر است.
سرعت اجرا
سرعت اجرای سازههای با اتصالات پیچ و مهرهای نسبت به اتصالات جوشی بالاتر و کاملاً قابل لمس است و زمان ساخت سازههای پیچ و مهره ای کمتر از سازههای با اتصالات جوشی است و با توجه به مدت زمان بالای اجرای پروژههای کشورمان این نوع از سازهها جهت کاهش زمان ساخت پیشنهاد میشود.
سرعت نصب
در این گونه از سازهها بدلیل حذف کامل جوشکاری در محل نصب سازه، فقط با جای گذاری قطعات و بستن تعدادی پیچ و مهره محدود میشود که این عامل باعث افزایش چشمگیر سرعت نصب میشود و خطاهای نصب به حداقل خود میرسد.
امکان باز نمودن سازه و استفاده مجدد
اعضای سازههای فولادی را که با پیچ به یکدیگر متصل شدهاند، میتوان از هم جدا نمود و در محل دیگری مجدداً آنها را به یکدیگر متصل و سازه جدیدی را احداث نمود. این موضوع در اجرای سازههای موقت نظیر پلها و داربستهای غیردائم اهمیت ویژهای دارد.
کیفیت ساخت
کیفیت ساخت سازه با امکانات موجود در کارخانه و طبق نقشههای طراحی شده و تحت نظارت واحد کنترل کیفی قابل مقایسه با سازههای جوشی که در محل نصب سازه ساخته میشوند نبوده و دارای کیفیت بسیار بالایی است.
پرت مصالح
معمولاً دست محاسب در انتخاب مقاطع خاص مانند IPE بسته بوده و مجبور است با اضافه کردن ورق و جوشکاری اضافی به مقطع مورد نظر خود برسد. حال آنکه در ساختمان پیچ و مهرهای امکان اجرا و تولید مقاطع سبکتر و با مقاومت بیشتر وجود دارد. استفاده از ورق در ساخت مقاطع و پرت آهن آلات به حداقل میرسد.
ایمنی و پایداری سازه
چه به لحاظ تئوری و چه به لحاظ عملی ثابت شده که ساختمانهای پیچ و مهرهای به دلیل کیفیت بهتر، پایداری و مقاومت بیشتری در برابر زلزله و نیروهای جانبی دارند.
هزینه کمتر
اجرای ساختمان پیچ و مهرهای به لحاظ اقتصادی میتواند هزینه کمتری را به مالک تحمیل کند ولی این بدان معنی نیست که در دو سازه که کاملاً مقاطع آن یکسان است سازه پیچ و مهرهای کم هزینهتر باشد. ولی به دلیل باز بودن دست طراح در بهینه سازی و ساخت مقاطع با وزن کمتر، امکان کاهش وزن سازه توسط طراح به راحتی امکان پذیر است.
مقاومت در برابر آتش سوزی
در دماهای بالا معمولا اتصالات پیچ و مهرهای مقاومت بیشتری در برابر حرارت دارند و احتمال تخریب سازه بسیار کمتر از اتصالات جوشی است .
عدم نیاز به فضای کار
معمولاً در شهرها به دلیل عدم وجود موقعیت و مکان مناسب جهت ساخت، اغلب پیمانکاران دچار زحمت فراوان شده که با استفاده از این نوع سازهها، قابلیت اجرا در شلوغترین و کم حجمترین موقعیتها را فراهم کرده است.
رواج جهانی
در تمامی کشورهای آمریکایی و اروپایی تمامی سازهها به صورت پیچ و مهرهای اجرا میشود مگر در سازههای بسیار کم اهمیت که اتصالات آن جوشی اجرا میشود. از دلایل مهم استفاده از این نوع سازهها در این کشورها، عملکرد بهتر آن و تجربه بیشتر آن کشورها در ساخت سازههای فولادی است.
خوردگی سازه
در سازههای پیچ و مهرهای قبل از رنگ آمیزی، قطعات داخل دستگاههای سندبلاست و وایر برس تحت نظر واحد کنترل کیفی زنگ زدایی میشوند که در سازههای جوشی این عملیات انجام نمیشود و همچنین در سازههای جوشی بجای رنگ غنی شده با روی، که در سازههای پیچ و مهرهای استفاده میشود، ضد زنگ بکار میرود که این امر باعث خوردگی سریع سازه میشود.
امکان استفاده در مدیریت حوادث
با توجه به امکان جابجایی این گونه سازهها امکان جابجایی و نصب آن در مناطق بحران زده مانند سیل و زلزله امکان پذیر است.
شرایط محیطی کار
برای اجرای مناسب اتصالات جوشی لازم است درجه حرارت محیط، تهویه هوا، محل استقرار و نیز فضای دسترسی به اتصال در شرایط مناسب و قابل قبولی باشد. در حالی که محدودیتهای ذکر شده در اجرای سازههای فولادی به کمک اتصالات پیچی به مراتب کمتر است.
مشکل عمده در اجرای سازههای فولادی با اتصالات پیچی در اثر اجرای غلط و نامناسب سوراخها و عدم رعایت میزان پیش تنیدگی در پیچها و عدم انطباق آنها هنگام اجرا و نصب پدید میآید. بنابراین در تعبیه سوراخهای اعضا در کارگاههای صنایع فلزی باید به دقت محل سوراخها تعیین و با وسایل و تجهیزات مناسب عمل سوراخ نمودن اعضا صورت گیرد.
جلوگیری از خوردگی اتصالات
دوام اتصالات به درجه خوردگی محیط در دوران سرویس بستگی دارد. خرابیهای ناشی از زنگ زدگی باعث گسیختگی پیش از موقعی شود، بنابراین محافظت در برابر خوردگی به منظور حفظ تمامیت و یکپارچگی سازه در طول عمر خود باید مورد توجه قرار گیرد. پیچها و مهرهها در سازههای فولادی یکی از اجزای مهم بوده که تمامیت کل سازه به آنها بستگی دارد. برای محافظت در برابر خوردگی میتوان از فلزهای مقاوم و یا پوششهای محافظ قبل و بعد از نصب استفاده نمود. استفاده از اتصالاتی که از آلیاژهای مقاوم ساخته شدهاند بهترین راهکار در محیطهای بسیار خورنده است. پوششهای محافظ شامل روی، کادمیوم و فلزات گران قیمتی مانند نیکل و قلع است که باید پیش از نصب مورد استفاده قرار گیرند. در مورد فلزات فعالتر مانند روی و کادمیوم ضخامت پوشش اهمیت زیادی دارد اما پوششهای نازك نیکل و قلع میتواند در دراز مدت به خوبی از سازه محافظت نماید.