پيچ های معمول مورد استفاده ، سر پیچ های ماشینی و اشکال مختلف رزوه ها

پیچ های شش گوش ، معمولترین پیچ های مورد استفاده میباشند. این پیچ ها بطور خیلی مختصر با پیچ های مهره دار شش گوش در قسمت پیچ های مهره دار در همین مقاله مقایسه شده اند. پیچ های ماشینی دارای شکل سر های پایه و استاندارد شده مختلف و متنوعی میباشند. علاوه براین برای سر های مختلف پیچ ها (نظیر چهار سو ،شکاف دار، سر ستاره و غیره ) سیستم های محرک متفاوتی نیز بکار گرفته میشود. به استثنای پیچهای با سر نوع چاکدار، پیچ های با سر شیار دار متقاطع یا چهار سو و پیچ های آلن برای بقیه انواع سر ها ، سیستم محرک استانداردی وجود ندارد. بنابراین قبل از بکار بستن یک پیچ یا سیستم محرک بهتر است بهترین نوع پیچ موجود انتخاب شود. به استثنای پیچ های شش گوش، تمامی پیچ های ماشینی وقتی از بالا به آن نگاه میشود به شکل مدور دیده می شود.

سر اتصالی : این نوع طرح سر پیچ ها تنها در سطوحی قابل استفاده هستند که دارای سطح تکیه گاهی تخت باشند. در ظاهر سر ها شبیه سر عدسی شکل میباشند ولی از آنها عریضتر و کوتاهتر هستند.به خاطر ارتفاع کم سر،پیچ های با سر اتصالی تنها با محرک های چاکدار بکار میروند.

سر استوانه ای : این نوع طرح سر بیشتر در پیچ های متریک اروپایی عمومیت دارد این نوع سر مشابه سر عدسی شکل با ارتفاع بلندتر میباشد با این تفاوت که سطح بالایی آن شیاردار میباشد.

سر عدسی شکل: سر عدسی شکل را میتوان براحتی از طریق کناره های نسبتا بلند و سطح بالای گرد و مدور آن تشخیص داد.

سر خزینه دار تخت : دو نوع طرح برای این نوع سر ها وجود دارد: یکی سر با زاویه سر تقریبا 82 درجه که معمولتر است و دیگری سر با زاویه سر تقریبا 100 درجه که منحصرا در کارهای ظریف به کار میروند. در صورت مستقر ساختن صحیح این نوع پیچ در جای خود سطح سر این پیچ با سطح اطراف خود هم سطح میشود. سر خزینه دارتخت اصلاحی سری با ابعاد یک سایز بزرگتر و یا سری با ابعاد دو سایز کوچکتر از اندازه معمول سرخزینه دار تخت میباشد سر های اصلاحی را میتوان با محرکهای با مقطع شیاردار بکار بست.

سر شش گوش : این نوع سرها را میتوان از طریق شش سطح کناری تخت آنها ،سطح تکیه گاهی تختشان و همچنین سطح تخت قسمت بالایی آنها شناسایی کرد. برای باز و بسته کردن این نوع سر ها ازآچار فرانسه یا محرک های چاکدار استفاده میشود.

شش گوش واشردار : این نوع سر نوع تصحیح شده سر شش گوش میباشدکه دارای ترکیبی از سطح تکیه گاهی گرد و تخت میباشد. برای باز و بسته کردن این نوع سر ها نیز از اچار فرانسه یا محرک های چاکدار استفاده میشود.

سر خزینه دار بیضوی شکل : سطح سر این نوع سر پیچ ها مدور و گرد بوده و زاویه سرشان نیز تقریبا برابر 82 درجه میباشد.سر خزینه دار بیضوی شکل اصلاحی سری با ابعاد یک سایز بزرگتر یا سري با ابعاد دو سایز کوچکتر از ابعاد معمول سر خزینه دار بیضوی شکل میباشد. سرهای اصلاحی را تنها میتوان با محرک های با مقطع چاکدار بکار بست.

سر پهن : سطح بالایی یک پیچ سر پهن در صورتی که از نوع چاکدار باشد تخت میباشد ولی در صورتی که سطح بالای آن دارای مقطع شیار دار باشد گرد و مدور است . پیچ های با سرپهن معمولا به پیچ های با سرگرد مدور ترجیح داده میشوند.

پیچ سرگرد: این نوع سر از نوع سر پیچ ماشینی شبه بیضی شکل میباشد.زاویه سر این نوع سر، چند درجه با سر پهن تفاوت دارد که باعث ایجاد چاک یا شیاری با عمق تقریبا یکنواخت در سطح مقطع سر پیچ شده و برآمدگی کمتری نسبت به سطح تکیه گاهی را ایجاد مینماید.

سر تقویتی : سر تقویتی دومین نوع سر پیچ از لحاظ عریض بودن بعد از سرهای نوع اتصالی میباشد. این نوع سر کم ارتفاع و مدور بوده و مابین سطح تکیه گاهی آن و شیار موجود در سر فاصله کمی وجود دارد. ازاینرو نیز بواسطه این نوع طراحی ، سری ضعیف بوده و میبایست تنها در گشتاورهای محرک کم بکار گرفته شود.

برای پیچ های ماشینی میتوان از مهره ها نیز استفاده کرد، اگر چه استفاده از مهره در پیچ ها آنها را تبدیل به پیچ مهره دار میکند برای این پیچها از مهره های شش گوش و همچنین مهره های چهار گوش استفاده میشود که مهره های شش گوش برای پیچهای با اندازه کوچک نیز بکار برده میشود. ابعاد متریک برای طول پیچ های ماشینی بر مبنای کوچکترین طول پیچ میباشد که برابر با 3 برابر اندازه قطر آن بوده و شامل بخش رزوه نشده قسمت پایین سر پیچ نیزمیشود.برای مینیمم مقدار طول ، این بخش رزوه نشده تقریبا برابر 20 درصد قطر پیچ میباشد. برای طولهای با محدوده متوسط (بیشر از 30 میلی متر برای 2 و 2.5 و بیشتر از 50 میلیمتر برای دیگر انواع پیچ های متریک) طول قسمت رزوه نشده تقریبا برابر 3/1 اندازه قطر پیچ میباشد. برای پیچ هایی با طول زیاد ، طول قسمت رزوه شده برای پیچ های متریک 2 و 2.5، مینیمم برابر 25 میلی متر و برای پیچهای با قطرهای بزرگتر 30 میلی متر خواهد بود.

پیچ های خودکار و پیچهای برشی رزوه :

برای سالهای متمادی پیچ خودکار نوع A یکی از پر استفاده ترین پیچ های خود کار بود. رزوه اين نوع پيچ ها خيلي درشت مي باشد، امروزه این نوع پیچ ها ی خودکار زیاد مورد توجه نبوده و توصیه نمیشوند.رزوه های نوع AB از این پیچها جایگزین نوع A شده اند. و ابعاد آن نیز مطابق با استاندارد های نوع DIN 7940

و ISO 1478 نوعST رزوه های پيچهاي خودكار مي باشد.

پيچ هاي خودكار نوع AB را میتوان برای اغلب کاربرد ها بکار بست، و برای اینکار ابعاد سوراخ مرکزی را میبایست مطابق اندازه های یاد شده در جداول پیچهای خودکار ایجاد کرد، پیچهای خودکار با رزوه هاي از نوع B در ورق های فلزی ، آلیاژ های غیره آهنی تخته های چند لايه و پلاستیک ها بکار بسته ميشوند.

این نوع پیچ ها همان پیچ های نوع AB با انتهای تخت میباشند که نوع متریک آنها با استاندارد DIN 7940 و ISO 1478 مشخص مي شود.پیچ های خودکار نوع BT که به نام پیچ های خودکار نوع 25 معروفند ، دارای رزوه و نوک مته شکل پيچ هاي نوع B مي باشندبا این تفاوت که این پیچ ها دارای شیاربرشی برروی نوک خود نیز میباشند. این نوع پیچ ها بیشتر در پلاستیک ها بکار میرود.