ماشین های تک ضربه ای،دوضربه ای
اغلب ماشین های کله زنی یک ضربه ای ویا دوضربه ای هستند.در سیستم های تک ضربه ای،چکش کله زن تنهایک ضربه می زند ودر ماشین های دوضربه ای و سه ضربه ای این عمل دو ویا سه بارصورت می گیرد و هرکدام ازضربه ها توسط چکش خاصی زده می شود.
ماشین های کله زنی مختلط
این ماشین ها اختصاصا” برای چند قالب بسته که هرکدام دارای چکش ضربه زن مستقل هستند طراحی
شده اند.اینها نسبت به ماشین های دوضربه ای استاندارد،کار بیشتری روی قطعه انجام می دهند.یکی ازانواع این ماشین ها طی مراحل مختلفی به ترتیب شکل سر،شش گوش سر، رزوه خور و رزوه راشکل می دهد.

قالبهای کله زنی سرد
درصد بزرگی ازقالبهای کله زنی سرد را می توان ازجنس فولادهای کربنی سخت شونده درآب،باکرم و وانادیم ویا بدون این عناصرانتخاب نمود.فولادهای w1وw2 ،w3 ،w4 وw5 با درصد کربن ۸۵ /۰ تا ۱۰/۱ ازاین جمله هستند.
سختی سطح دراین قالب ها در حدود ۶۰ راکول c بوده درحالی که سختی آن در داخل ۴۰ تا ۵۰ می باشد. درصورتی که تنش های سطحی کم باشند،می توان ازفولاد نوع M2 نیزاستفاده کرد زیرااین فولاد تا مغزسخت می شود ودرنتیجه قابلیت ضربه پذیری آن کاهش می یابد.این فولاد درحین عملیات حرارتی تاب برنمی دارد و مقاومت به سایش بهتری نسبت به فولادهای سخت شونده درآب دارد .هزینه اولیه آن نیزبیشترمی باشد. درهنگام تولید زیاد باید از قالب های پرسی استفاده کرد که این قالب ها دریک پوسته فولادی دیگرپرس
می شوند.این پوسته می تواند ازجنس فولادH11 و یا H12 باشد که سختی آن حدود ۴۰ راکول است.
مناسب ترین و بهترین ماده برای قالب های کله زنی کاربید تنگستن است که پودرآن با استفاده از چسب کبالت بهم متصل شده اند.سطح داخلی قالب های کله زنی باید کاملا”پرداخت باشند و وجود اکسید ویا روغنکاری غلط باعث ساییدگی آنها می شود.درصورت جوش خوردن سطح کار با سطح داخلی قالب که براثرعدم روغنکاری صحیح حاصل می شود،پرداخت سطحی قالب ازمیان می رود. این پدیده ساییدگی نام دارد و از عوامل مهم فرسودگی قالب های کله زنی است.
قالب های یک تکه
این نوع قالب ها بصورت استوانه ای شکل ویک تکه می باشندکه درمیان آن سوراخی با شکل واندازه معین وجود دارد.یک پین بیرون انداز در داخل سوراخ و از قسمت پشت آن حرکت می کند.مفتول بریده شده توسط انگشت مکانیکی به داخل سوراخ هدایت شده و بوسیله بیرون انداز ازسمت دیگرنگه داشته می شود.قسمتی ازقطعه که بیرون مانده توسط چکش هایی باشکل مناسب یک ویا دوبارضربه خورده وسپس پین بیرون انداز درداخل سوراخ حرکت کرده و قطعه ساخته شده را با فشاربیرون می اندازد.

قالب های دوتکه
این نوع قالب ها شامل دوتکه هستندکه هرکدام یک تکه قالب نام دارند.روی آنها شیارهایی نیم دایره ایجاد شده و روی هم قرارگرفته و سوراخی گرد ایجاد می کنند.یکی ازاین تکه ها ثابت ودیگری درفاصله محدودی ازقسمت ثابت حرکت می کند.درعمل قسمت متحرک ازقسمت ثابت جدا شده و مفتول ازپشت داخل قالب
می شود.موقعی که طول مناسبی ازماده خام ازقسمت جلو خارج گردید قسمت متحرک بطرف قسمت ثابت حرکت کرده ومفتول محکم بین این دو قسمت قرارمی گیرد و سپس با هم حرکت کرده ومفتول را قطع
می کند. چکش های کله زنی با شکل مناسب وتعیین شده یک یادو ضربه به قسمت بیرون مانده مفتول
می زنند،سپس قالب ها از یکدیگرجدا شده وقطعه را آزاد می کند که از ماشین خارج شده و سیکل دو باره تکرار می شود.

اکستروژن :
واژه ی اکستروژن همان طوری که در صنعت کله زنی استعمال می شود به معنی تبدیل قطر مفتول به قطری کوچکتر توسط فشردن آن به داخل قالبی کوچکتر میباشد.این مرحله رامی توان بلافاصله بعد ازکله زنی نهایی ویا بعنوان یک عمل ثانوی درماشین دیگری انجام داد .عمل اکستروژن با استفاده از قالبی انجام می گیرد که دروسط، سوراخی قراردارد که قسمت جلوی این سوراخ برای ورود پیچ به اندازه کافی بزرگ است ولی بعد کوچکتر می شود.قطعه، وارد قالب شده اما موقعی که به سوراخ کوچکتر می رسد باید تحت فشار قرارگیرد تا به داخل آن اکسترود شود.عمل اکستروژن رامی توان برای یک ویا دو سرقطعه انجام داد.مهمترین هدف عمل اکستروژن کاهش دادن قطرقطعه برای آماده کردن مرحله رزوه زنی می باشد
قطر قسمتی ازقطعه که اکسترود شده و بعدا” رزوه می شود می بایستی مطابق شکل به اندازه قطر بدنه “قسمتی که رزوه نشده” باشد. گاهی اوقات لازم می شود که توسط این روش قسمت پایین بدنه قطعه را برای منظورهای بخصوصی به قطر کوچکتر رسانید.در مقایسه با روشهای دیگر مثل سنگ زدن ،فرزکاری و ماشین کاری ، روش اکستروژن بسیار سریعتر بوده وباعث صرفه جویی نیز می شود.

شیار زدن

شیارها روی بدنه از زیر سر به طرف پایین کشیده می شوند. این شیارها اغلب در مجموعه قطعات متصل شده به یکدیگر قبل از پرچ کاری ویا بستن مهره دائمی برای محکم شدن پیچ ها در محل خود ، بکار می روند. شیارهای ساخته شده توسط روش کله زنی باعث تسریع کار وجلوگیری از کاهش قطر بدنه توسط عملیات ثانوی می شوند.
علامت گذاری
برای شناسایی بیشتر قطعات درمرحله کله زنی یک یا چند حرف ویا عددکه نشان دهنده نام سازنده ، شماره فنی ، مواد خام وغیره می باشند بکار می روند. این علامتها بصورت برجسته ویا فرو رفته در روی سر زده
می شوند.زدن علامتهای فرو رفته درروی سر از نظرابزار مورد نیاز مشکل تر وگران تر می باشد.

شکاف زدن
اغلب اوقات می توان شکافی در روی سر ویا درجای دیگر روی قطعه قرار داد.شکاف مخصوص پیچ گوشتی ، حفره پیچ های شش گوش وشکاف های دیگررا در مرحله کله زنی می توان ساخت همچنین بیشتر شکاف های آچار خور در مرحله ثانویه را می توان بوسیله ماشین های تراش اتوماتیک تراشید.

آرایش سر
این مرحله از کار در روی ماشین های کله زنی و یا در مراحل ثانویه انجام می گردد. شکل مورد نیاز به وسیله قالب با ضربه زده شده و پلیسه اضافی دور سر برداشته می شود. اشکال متناوب استاندارد ویا مخصوص را
می توان به وسیله ماشین های شش گوش زن بدست آورد.

غلطک کاری
برای اطمینان ازعکس العمل مناسب پیچ هایی که تحت نیروهای کششی زیاد هستند،لازم است تا توسط روش فیلت رول کریستالهای فلزی رابط بین سر و بدنه پیچ فشرده شوند تا حداکثر چسبندگی بین این دو قسمت حاصل گردد. عمل فیلت رول توسط غلطک ها ، باعث بوجود آمدن قوسی مناسب شده که در نتیجه از تمرکز نیروها در یک نقطه ممانعت بعمل می آورد.

قالب های رزوه زنی
قالب های رزوه ای باید بحدکافی سخت باشند تا بتوانند درمقابل نیروهایی که باعث ایجاد رزوه
می شوند،مقاومت کافی داشته باشند.ازدیگرخصوصیات این قالب ها،مقاومت به سایش و چقرمگی کافی برای تنظیم نیروهای وارده می باشد.تنش حاصله درحین کار،این قالب ها راخسته می کنند و درنتیجه رزوه های آن ترک خورده و می شکنند،ولی درصورتیکه ماشین به خوبی تنظیم شود وسرعت ومقدارقطعات نیز بدرستی انتخاب شوند،ماکزیمم کارایی را دارند.سطح کار باید عاری ازهرگونه اکسید وپوسته باشند زیرا این عوامل مستقیما”روی عمرقالب اثرمی گذارند.با توجه به نکات ذکرشده مناسب ترین فولادها برای این امر M2 ، D2 ،A2 می باشند که دارای کربن وکرم زیاد هستند.
قبل ازسخت کردن باید این قالب ها را تاباند تا کاربیدهای موجود بطور یکنواخت توزیع شوندکه درنتیجه، درحین عملیات حرارتی،دقت ابعادی و ترکیبی آن حفظ شود.عمرقالب های ازجنس A2 ، ۱۰ درصدکمتراز M2 و D2 است. عواملی که روی عمرقالب های رزوه زنی تاثیرمی گذارند عبارتند از: سختی کار،گام پیچ، اندازه ودقت کار، دقت درتنظیم اولیه دستگاه ، تمیز نبودن سطح کار، سرعت رزوه زنی.

روشهای تولید:
پیچ ها با درنظرگرفتن محل کاربرد، اندازه، دقت وتعداد از طریق مختلفی تولید میشوند.
الف) ماشینکاری
۱- تراشکاری: معمولا”پیچ های خاصی که تعدادکمی ازآنها موردنیاز است توسط این روش ساخته
می شوند.درهرحال هزینه تولید بالا بوده و دقت کار چندان زیاد نمی باشد.فرآیند کار به این صورت است که قطعه ای که باید پیچ ومهره شود توسط دستگاه تراش به سایز مورد نظر میرسد . برای پیچها قطرخارجی پیچ تراشیده می شود و برای مهره ها قطرداخلی مهره. سپس توسط قلم پیچ تراشی و به کمک جعبه دنده پیچ بری دستگاه تراش رزوه موردنظر ساخته می شود.
مزایا :
– نامحدود بودن تولید پیچ نسبت به قطر و طول .
– حصول و اجرای تمامی مشخصات فنی مورد نیاز.
معایب :
– هزینه زیاد و زمان زیاد تولید .
– کاهش استحکام مکانیکی به دلیل پارگی الیاف و مرزهای دانه ها .
۲- قلاویز: این طریق برای ایجاد رزوه های داخلی بکار می رود. نیاز به صرف وقت و هزینه زیاد دارد و معمولا”مهره هایی که دارای آلیاژ نرم هستند توسط این روش ساخته می شوند.
قلاویزها به دودسته الف) دستی ب) ماشینی تقسیم می شوند.
معمولا” قلاویزهای دستی را به ترتیب ۱- قلاویز اول رو ۲- قلاویز دوم رو ۳- قلاویز سوم رو
استفاده می کنند، ولی قلاویزهای ماشینی تکی هستند و با یک حرکت گردشی وعمقی، عمل رزوه زنی انجام می شود.هنگام قلاویززنی از روغن به عنوان خنک کننده،صیقلی کننده سطح و دورکننده پلیسه از محل رزوه استفاده می شود.توسط قلاویز کلیه سوراخهای بن بست یا راه بدر،درقطعات ساده یا پیچیده رزوه میشود.قلاویزهای ماشینی به کمک دستگاه رزوه زنی مخصوص که توانایی وسرعت فوق العاده ای دارد زده میشود ویا توسط دستگاه Tap matice که به جای سه نظام یا کالت دردستگاه دریل یا فرز نصب میشود این عمل انجام می گردد.
۳- حدیده : این وسیله برای ایجاد رزوه های خارجی بکارمی رود مانند روش قبلی نیاز به وقت و هزینه زیاد دارد و در هرحال دقت کارقابل توجه نیست .
فرآیند های تراشکاری ، قلاویززنی وحدیده زنی برای تولید پیچ و مهره با تیراژ کم و یا پیچها ومهره های مخصوص کاربرد دارد و عمده ترین روش ساخت پیچ و مهره ، روش غلطک کاری یا THREAD ROOL می باشد.
ب) غلطک کاری یا نورد :
این عمل توسط غلطکهای تخت، دایره ای و یا نیم دایره ای صورت می گیرد و دقت کاربستگی مستقیم به دقت غلطکها دارد.شکل رزوه ها روی غلطکهای سخت، ایجاد شده که قطعه درمیان آنها قرارمی گیرد و شکل موجود روی غلطک، روی کارمنتقل می گردد.دراین روش به جای تراش و حذف قسمتهایی ازمیلگرد اولیه، رزوه ها توسط فرآیند نورد تولید خواهد شد.ضعیف ترین منطقه رزوه نسبت به نیروهای مکانیکی ،قطر کوچک (Minor) است وچون این مقدار در هردو روش تولید برابر می باشد، ازنظر مقاومت یکسانند، ازطرفی ،کار سرد برروی آلیاژ پیچ در روش نبرد ،موجب افزایش فشردگی واستحکام رزوه ها می گردد.در این روش ،بعد ازعملیات رزوه زنی ،پیچ های باگرید ۸٫۸ و بالاتر،برای افزایش استحکام وسختی ،موردعملیات حرارتی سختکاری بین ۷۰۰ -۹۰۰ درجه سانتی گراد قرار گرفته آستنیتی می شود (۱۰ دقیقه به ازای هر ۱۰ میلی متر ضخامت )،سپس در روغن کوئنچ شده وپس از آن،برای بازگشت خواص ضربه پذیری و جلوگیری از تردی در دمای ۴۰۰ تا ۶۰۰ درجه سانتی گراد تمپر می گردد. هنگام عملیات حرارتی (Tempring-Quench) ،
به منظور جلوگیری از کربوره شدن بیش از حد یا دکربوره شدن ،دمای کوره باید خنثی بوده و تحت کنترل باشد .عملیات حرارتی در کنار مواد اولیه وفرآیند تولید ،از ارکان تولید پیچ و مهره به حساب می آید .
مزایا :
– هزینه پایین وزمان کم تولید
– هزینه کم مواد اولیه ، پوشش ضعیف عملیات حرارتی و حمل ونقل به دلیل داشتن وزن کمتر
(به واسطه قطر ساق کمتر )
– سطح نهایی صیقل و پرداخت مناسب
معایب :
– محدودیت تولید به ازای قطر وطول در برخی دستگاه ها
این روش برای تولیدهای انبوه مصرف می شود و از نظر اقتصادی و صرف هزینه قابل توجه است. ادغام این روش با روش کله زنی، رایج ترین نحوه تولید را باعث می گردد

مقالات تولید پیچ و مهره , استاندارد پیچ و مهره

اطلاعات تخصصی پیچ و مهره

اطلاعات تخصصی در ارتباط با پیچ و مهره یکی ازعمده ترین روش های اتصال ، بخصوص اتصالات مکانیکی ، استفاده از پیچ و مهره است. واژه ((Bolt واژه ای عام است که به همه اتصال دهنده های رزوه دار مانند پیچ های دو سر رزوه بدون گل یا تمام رزوه ( ( Stud Bolt و نیز پیچ های خودکار(Machine Screws) گفته میشود.
بازرسي چشمي پيچ ها و مهره ها

بازرسي چشمي پيچ ها و مهره ها عيوب قابل تشخيص در اين روش: قسمت اول: بازرسي چشمي پيچ ها از آنجايي كه بازرسي ظاهري، ميتواند موجب كاهش ساير هزينه هاي بازرسي نظير آزمون هاي مخرب و غير مخرب شود، بنابر اين از اهميت خاصي برخوردار است. هرگاه مطابق استاندارد، پيچ يا مهره اي به دليل وجود عيوب ظاهري مردود اعلام شود، ديگر نيازي به تست هاي بعدي نمي با شد و از طرفي، تنها بازرسي ظاهري براي تاييد پيچ و مهره كفايت نمي كند. نكته قابل توجه اينكه، ابعاد و نوع برخي از عيوب ظاهري به صورت شفاف در استاندارد ها مشخص شده اند و تجربه ومهارت بازرس در اين هنگام بسيار ضروري است،در ضمن انجام تست هاي مخرب در اين موارد مي تواند كارساز باشد.همواره تعداد نمونه هاي ارسالي براي تست هاي غير مخرب مانند بازرسي چشمي، بيشتر از نمونه هاي تست مخرب است و از اين تعداد ، نمونه هاي مشكوك براي انجام ازمون هاي مكانيكي جدا، و تست مي شوند. عيوبي كه در بازرسي چشمي پيچ ها قابل تشخيص است به شرح زير مي با شد:
بست های رزوه دار

این مقاله شامل ابعاد و مشخصات مربوط به بست های رزوه دار میباشد. برای کاربرد های خاص میتوان از بست های بخصوصی استفاده کرد ،از این رو میتوان انواع مختلف و بدیعی از بستهای رزوه دار را برای اغلب مواردی که مورد نیاز است بکار برد. با توجه به این امر ، طراحان بست های رزوه دار با در نظر گرفتن مسا ئل مربوط به ساخت و تولید این بست ها ،میبایست به گونه ای آنها را باید طراحی کنند که برای اغلب موارد و نیاز مندی ها کاربرد داشته باشد. در زیر توصیف خلاصه ای در مورد انواع مختلف بستهای رزوه دار که به صورت وسیع ی در کشورهای انگلستان و آمریکا بکار گرفته میشود آورده شده است: پیچ های سرشش گوش ، پیچ های آلن ، پیچ استوانه ، پیچ خود کار ، رول بولت ، پیچ چشمی و…. مهره های شش گوش ، مهره های باریک ، مهره های قفلی ، مهره های واشر دار ، مهره های چهار گوش ،مهره چاکدار ، مهره سر بسته ، مهره های کاسه نمدی و .. واشر های تخت ، واشر فنری یا واشر قفلی ، واشر های چهار گوش ، واشر بشقابی و ..و انواع قلاویز ها .
بست های رزوه دار

این مقاله شامل ابعاد و مشخصات مربوط به بست های رزوه دار میباشد. برای کاربرد های خاص میتوان از بست های بخصوصی استفاده کرد ،از این رو میتوان انواع مختلف و بدیعی از بستهای رزوه دار را برای اغلب مواردی که مورد نیاز است بکار برد. با توجه به این امر ، طراحان بست های رزوه دار با در نظر گرفتن مسا ئل مربوط به ساخت و تولید این بست ها ،میبایست به گونه ای آنها را باید طراحی کنند که برای اغلب موارد و نیاز مندی ها کاربرد داشته باشد. در زیر توصیف خلاصه ای در مورد انواع مختلف بستهای رزوه دار که به صورت وسیع ی در کشورهای انگلستان و آمریکا بکار گرفته میشود آورده شده است: پیچ های سرشش گوش ، پیچ های آلن ، پیچ استوانه ، پیچ خود کار ، رول بولت ، پیچ چشمی و…. مهره های شش گوش ، مهره های باریک ، مهره های قفلی ، مهره های واشر دار ، مهره های چهار گوش ،مهره چاکدار ، مهره سر بسته ، مهره های کاسه نمدی و .. واشر های تخت ، واشر فنری یا واشر قفلی ، واشر های چهار گوش ، واشر بشقابی و ..و انواع قلاویز ها .
جداول اطلاعات تخصصی به همراه استانداردهای مربوطه

جداول اطلاعات تخصصی به همراه استانداردهای مربوطه
جزوه آموزشی شماره پنج: مشکلات و مسایل رایج در اتصالات پیچی

مشکلات رایج در مورد اتصالات پیچی به دو گروه اصلی تقسیم می شوند:
جزوه آموزشی شماره چهار: واژه نامه های پیچ و مهره و واشر

واژه نامه های پیچ و مهره و واشر
جزوه آموزشی شماره دو پیشگامان پیچ پارس

اطلاعات تخصصی در زمینه تطابق استانداردهای ISO، EN و DIN در زمینه موارد تکنیکی، مکانیکی ، جنس مواد ساخته شده، پوشش سطوح و موارد قابل بازرسی ییچ، مهره و واشر از جمله مستندات بسیار پر طرفدار بوده است که راهگشای بسیاری از مهندسان و صنعتگران مرتبط با پیچ و مهره قرار گرفته است. لینک این جزوه جهت دانلود در ادامه درج گردیده است.
جزوه آموزشی شماره سه: جزوه اتصالات پیچ و مهره سازه های فولادی

چکیده:یکی از مهم ترین اجزای سازه های فولادی که وظیفه ی انتقال نیروهای اعضا به یکدیگر و به تکیه گاه ها را بر عهده دارد، اتصالات میان اعضا می باشد. اتصالات پیچی به دلیل سرعت بسیار بالا در اجرا و اطمینان از رفتار آن ها به گونه ی مورد انتظار و شکل صنعتی مطلوب ساخته سازه ای، از بهترین انواع اتصال در سازه های فولادی بوده که در سال های اخیر مورد توجه فراوان قرار گرفته است. اما، در روند ساخت این نوع سازه ها، با توجه به تکنولوژی تولید و ساخت در کشور ما، مواردی از عدم اجرای دست و اصولی دیده می شود. در این مقاله تلاش شده است تا با گرداوری نکات آیین نامه ای و روند تولید با توجه به فرآوری و تکنولوژی موجود، نکاتی را در طراحی، اجرا و از همه مهم تر بازرسی سازه های فولادی با اتصالاتی پیچی ارایه گردد.
جزوه آموزشی شماره یک پیشگامان پیچ پارس

جزوه ای که در ادامه مطلب لینک دانلود آن قرار داده شده است، حاوی مطالب، تصاویر و نقشه های کاملی از صنعت پیچ و مهره بوده که مشتمل بر سرفصل های زیر است.
راهنمای تهیه پیچ و مهره و واشر ها

انتخاب پیچ با توجه به مقاومت مکانیکی ، مقاومت به خوردگی ، نوع کاربری ،دمای سرویس دهی ، نوع اتصال و برخی عوامل دیگر صورت میگیرد. برای پیچ هایی که از فولاد کم کربن ،بدون عملیات حرارتی و با حداقل نیروی کششی کمتر از 75000Psi ساخته شده اند، کافی است از مهره ای استفاده شود که ابعاد آن مطابق استاندارد باشد. درواقع کلاس مقاومتی برای چنین مهره هایی چندان اهمیت ندارد. برای پیچ های سیستم متریک بهتر است از مهره ای با کلاس مقاومتی بالاتر از پیچ و یا معادل پیچ استفاده شود.
سخت افزارهاي ساختمان هواپيما

پيچ ها، مهره ها، واشر ها -پيچ هاي مهره دار:پيچ هاي مهره دار مورد استفاده در صنايع هوايي از جنس هاي فولادهاي آليا‍‍ژي، فولادهاي ضد زنگ يا مقاوم در برابر خوردگي، آلياژهاي آلومينيوم و تيتيانيوم بوده و در جاهايي به كار مي روند كه به استحكام بالايي نياز باشد و در مواردي كه به استحكام بالايي نياز نباشد بجاي پيچ هاي مهره دار مي توان پيج ها را جايگزين ساخت.پيچ هاي مهره دار به كار گرفته در صنايع هوايي ، همواره داراي علامتي بر روي سر خود مي باشند، در صورتيكه هيچ علامتي بروي سر پيچ هاي مهره دار مشاهده نشود، احتمالا اين پيچ هاي مهره دار از نوع تجاري مي باشند.اين علائم ياد شده بسته به توليد كننده آنها متفاوت مي باشد. در شكل زير مي توانيد نمونه هايي از سرهاي پيچ هاي مهره دار با علائم مختلف را مشاهده نماييد.
سخت افزارهاي ساختمان هواپيما

پيچ ها، مهره ها، واشر ها -پيچ هاي مهره دار:پيچ هاي مهره دار مورد استفاده در صنايع هوايي از جنس هاي فولادهاي آليا‍‍ژي، فولادهاي ضد زنگ يا مقاوم در برابر خوردگي، آلياژهاي آلومينيوم و تيتيانيوم بوده و در جاهايي به كار مي روند كه به استحكام بالايي نياز باشد و در مواردي كه به استحكام بالايي نياز نباشد بجاي پيچ هاي مهره دار مي توان پيج ها را جايگزين ساخت.پيچ هاي مهره دار به كار گرفته در صنايع هوايي ، همواره داراي علامتي بر روي سر خود مي باشند، در صورتيكه هيچ علامتي بروي سر پيچ هاي مهره دار مشاهده نشود، احتمالا اين پيچ هاي مهره دار از نوع تجاري مي باشند.اين علائم ياد شده بسته به توليد كننده آنها متفاوت مي باشد. در شكل زير مي توانيد نمونه هايي از سرهاي پيچ هاي مهره دار با علائم مختلف را مشاهده نماييد. پيچ هاي مهره دار NAS داراي استحكام تسليم بالايي بوده و با سر فنجاني شكل خود مشخص مي شوند. پيچ هاي مهره دار با تلرانس بسته، با دقت بيشتري نسبت به پيچ هاي مهره دار همه كاره ، ماشينكاري شده و در مواردي به كار مي روند كه نياز به انطباق خيلي سفتي باشد. پيچ هاي مهره دار با تلرانس ميتوانند از هر دو نوع استاندارد AN يا NAS بوده و معمولا داراي سري با علامتي مثلثي شكل برجسته يا تورفته مي باشند.پيچ هاي مهره دار با استاندارد به كار رفته شده در ساختمان هواپيماها، پيچ هايي با استاندارد AN3 تا AN20 مي باشند. طول پيچ بايستي به انداره اي باشد كه اطمينان حاصل شود بيشتر از يك رزوه در سوراخ پيچ قرار نخواهد گرفت. اين طول، طول گير(grip length) پيچ مهره دار نام داشته و از بخش غير رزوه سر پيچ تا ابتداي قسمت رزوه شده اندازه گرفته مي شود. طول گير بايستي كمي بزرگتر از ضخامت ماده اي كه بايستي پيچ را در آن بكاربست باشد.مهره ها: مهره هاي هواپيما ها معمولا داراي علائم معرفي نمي باشند ولي داراي جنسي مشابه با پيچ هاي مهره دار هستند. بخاطر گستره زياد ارتعاشات ايجاد شده در اسكلت هواپيما و موتورشان، مهره ها مي بايست قدري شبيه وسايل قفل كننده باشند تا بتوانند آنها را در جاي خود نگه دارند. از روش هاي معمول براي ايجاد حالت قفل كنندگي استفاده از پين هاي برشي در مهره هاي چاكدار، استفاده از اينسرت هاي فيبري، واشرهاي قفل كن و سيم هاي ايمن مي باشند. مهره هاي چاكدار (با استاندارد AN 310) همراه با پيچ هايي بكار مي روند كه تحت بارهاي كششي قرار مي گيرند. مهره هاي برشي ريختگي چاكدار ( با استاندارد AN 320) تنها براي مواردي كه تنها تنش هاي…
قسمت دوم:بازرسي ظاهري مهره ها

از آنجايي كه بازرسي ظاهري، ميتواند موجب كاهش ساير هزينه هاي بازرسي نظير آزمون هاي مخرب و غير مخرب شود، بنابر اين از اهميت خاصي برخوردار است. هرگاه مطابق استاندارد، پيچ يا مهره اي به دليل وجود عيوب ظاهري مردود اعلام شود، ديگر نيازي به تست هاي بعدي نيست و از طرفي، تنها بازرسي ظاهري(Visually) براي تاييد پيچ و مهره كفايت نمي كند. نكته قابل توجه اينكه، ابعاد و نوع برخي از عيوب ظاهري به صورت شفاف در استانداردها مشخص شده اند و تجربه و مهارت بازرس در اين هنگام بسيار ضروري است، در ضمن انجام تست هاي مخرب در اين موارد مي تواند كارساز باشد.همواره تعداد نمونه هاي ارسالي براي تست هاي غير مخرب مانند بازرسي چشمي، بيشتر از نمونه هاي تست مخرب است و از اين تعداد ، نمونه هاي مشكوك براي انجام ازمون هاي مكانيكي جدا، و تست مي شوند. عيوبي كه در بازرسي چشمي مهره ها قابل تشخيص است به شرح زير مي با شد:1- ترك ها2- شكاف ها3- درزها4- چين خوردگي يا پليسه5- حفره ها6- نشان ابزار 7- آسيب ديدگي ها 1- ترك هاترك نوعي گسيختگي است كه در طول مرز دانه ها يا از ميان آنها عبور نموده و يا در پي ناخالصي ها حركت مي كند. ترك ها اغلب بر اثر تنش بيش از حد، در حين پرس گرم يا ديكر عمليات شكل دهي و يا در خلال عمليات حرارتي به وجو آمده و يا اصلا در مواد اوليه وجود دارند.1-1 ترك هاي آبدهي:ترك هاي آبدهي اغلب داراي طول زياد، شكاف غير منظم، و كج و معوجي بوده كه ممكن است بر هر سطحي از مهره پديدار شوند. در هر شرايطي، وجود اين نوع ترك باعث رد نمونه خواهد شد. 1-2ترك هاي پرس گرمترك هاي پرس گرم يا ترك هاي ناخالصي، بر روي سطوح بالايي و پاييني مهره ايجاد مي شوند. در ضمن ممكن است بين سطح بالايي و ضلع كناري مهره نيز پديد آيند.ترك هاي ناخالصي به طور ذاتي در مواد اوليه موجود بوده و ناشي از عمليات توليد نمي باشد. ترك هاي موجود بر سطوح بالايي و زيرين مجاز هستند به شرطي كه: الف) بيش از دو ترك بر تمام سطح تحمل كننده بارعبور نكرده و عمقيبيش از 0/05 قطر اسمي رزوه نداشته باشد (در مورد مهره هاي فلنجي، وجود ترك در محدوده ميان سطح تحمل كننده بار و كناره هاي مهره مجاز نمي باشد)ب) ترك در سطح رزوه شده از حد اولين رزوه كامل (گام) به سمت رزوه هاي بعدي عبور نكرده باشد، و ج) ميزان پيشروي ترك در سطح اولين رزوه كامل، بيش از نصف ارتفاع رزوه نباشد. 1-3ترك در قسمت قفل كننده مهره نوع All metal prevailing torqueاين نوع ترك، ممكن است بر سطح خارجي قسمت قفل كننده…
مراحل اساسی طراحی اتصالات پیچی

قطعات پیچی تقریباً در تمام ماشین آلات بکار میروند، بنابراین طراحی مهندسی اتصالات پیچی، یکی از مهم ترین زمینه های مهندسی و فن آوری محسوب میشود ، زیرا قابلیت اطمینان ماشین آلات وابسته به آن خواهد بود. پیچ یکی از استانداردترین قطعات صنعتی است ، زیرا یکی از پراستفاده ترین آنها میباشد، به همین دلیل جدولهای متعددی از پیچها ، مهره ها و واشر ها ، طبق استانداردهای مختلف نظیر JIS,ISO تهیه شده است و می توان اینگونه قطعات را مطابق با نیاز طراحی و بر اساس ابعاد ،فرم و کلاس استحکامی از روی این جدولها انتخاب نمود، انتخاب یک پیچ یا مهره با استفاده از اینگونه جدولها کار آسانی است.
معني پيچ در زبان هاي مختلف

انگليسي screw گالاسيان parafuso اسپانيا bout آلمان bolzen آلباني bulon اندونزي baut بوسني zavrtanj ايتاليا bullone كاتالان cargol جاوانس samberan كروتيان vijak لاتين fulmine فرانسه boulon تركي civata روماني surub نروژ bolt لهستان sruba پرتغال parafuso اسلواكي skrutka اسلواني bolt سومالي bool ويتنام bu-long چك sroub
معني پيچ در زبان هاي مختلف

انگليسي screw گالاسيان parafuso اسپانيا bout آلمان bolzen آلباني bulon اندونزي baut بوسني zavrtanj ايتاليا bullone كاتالان cargol جاوانس samberan كروتيان vijak لاتين fulmine فرانسه boulon تركي civata روماني surub نروژ bolt لهستان sruba پرتغال parafuso اسلواكي skrutka اسلواني bolt سومالي bool ويتنام bu-long چك sroub
مقایسه سازه های بتنی و فولادی

قبل از مهندسی مدرن و توانایی دستکاری بتن و فولاد، جهان معماری را چوب، ادوبی، کاهگل، و خانه های غار شامل میشد. ما راه طولانی را آمده ایم. شهرهای امروزی نشان میدهند که آسمان ها توسط ساختمان های بلند و آسمان خراش نقطه گذاری شده اند. حتی راهنمایان تور معماری گاها به خاطر بلندی زیاد ساختمان دچار درد گردن میشوند. بنابراین، در جهان توسعه یافته امروز کدام ماده در درجه ی بالاتری قرار دارد – بتن یا فولاد؟ هر دو مزایای متعددی را ارائه میدهند.
مقدمه ای برعملیات حرارتی فولادها

اهداف عملیات حرارتی فولادها فولادها در موارد کمی فقط از طریق ریخته گری یا توسط تغییر شکل گرم و یا سرد به ریز ساختار نهایی خود میرسند. فولادها اغلب تحت یک عملیات حرارتی نیز قرار میگیرند. عملیات حرارتی یکی از آخرین مراحل کاری در فرآیند تولید قطعات و ابزارها است . از این رو معمولاً محصولات نیمه آماده و قطعات آماده تحت عملیات حرارتی قرار می گیرند.
نيروهاي وارد بر پيچ و مهره ها

نيروهاي اعمال شده بر پيچ ها را ميتوان در طبقه بندي زير خلاصه نمود:- نيروهاي كششي- نيروي خمشي- نيروي پيچشي- نيروي برشي- نيروهاي تركيبيبا توجه به اينكه فولاد ماده اصلي ساخت انواع پيچ و مهره ميباشد در اينجا منحني تنش- كرنش فولاد نشان داده شده است.تنش هاي ناشي از مجموعه نيرو هاي وارد بر پيچ همواره بايد كوچكتر از تنش تسليم ان بوده و مجاز نيستند حتي برابر با ان شوند .
واژه نامه های پیچ و مهره و واشر

Angel controlled tighteningکنترل زاویه ای روشی است برای پیش تنیده کردن اتصال که ابتدا مهره با دست تا حد امکان محکم گردیده و سپس قسمتی از پیچ و مهره در یک راستا علامت گذاری می شود.Bearing stressفشاری است که بطور مستقیم بر سطح درگیر اتصال عمل کرده و در اثر اعمال نیرو به پیچ و مهره ایجاد میگردد.Black bolt and nutsواژه سیاه در این اصطلاح ، به معنای رواداری یا تلرانس بیشتر بوده و لزوما به معنی رنگ نهایی پیچ و مهره نمی باشد. به عبارت دیگر این اصطلاح برای اتصالات غیر دقیق بکار مرود.Boltدر مورد پیچ های رزوه داری بکار میرود که دارای گل یا سر بوده و با مهره استفاده می شود. Electroplatingهمان آبکاری است که برای جلوگیری از خوردگی و افزایش مقاومت سایشی ، فلزاتی مانند نیکل،کرم،روی یا کادمیوم بر روی پیچ ومهره می نشانند.

پیچ های دو سر دنده ( استاد بولت ):

سه نوع شکل متفاوت از پیچ های دو سر دنده ( استاد بولت ) که بطور وسیعی مورد استفاده قرار میگیرند وجود دارد. معمول ترین نوع این پیچ ها ، پیچ دو سر دنده پیوسته (Continuous thread Stud) میباشند ،که خود بر دو دسته تقسیم میشوند : پیچ های استاد بولت نوع 1 از دو انتها خود اندازه گیری شده و دندانه های آن از نوع UNRC-2A میباشند. پیچ استاد بولت پیوسته نوع 2 از ابتدای دندانه یک طرف سر تا ابتدای دندانه سر دیگر پیچ اندازا گیری شده و نوک آنها نیز تخت و پخ زده شده است. پیچ های استاد بولت پیوسته نوع 2 با توجه به استاندارد ANSI B16.5 تولید شده اند و دندانه های آنها نیز در حالیکه ابعاد آنها از یک اینچ کمتر باشد ازنوع UNRC-2A و در صورتيكه بيشتر از يك اينچ باشد از نوع 8UNR-2A خواهد بود ( این حالت در کارهای با دماها / فشارهای بالا رخ میدهد).

پیچ های دو سر دنده ( استاد بولت ) با انتهای قلاویز کاری شده(Tap-end stud)دارای رزوه های متفاوتی در هر یک از دو سر خود میباشند و قسمت بدون رزوه این پیچ ها در وسط اینها قرار دارد. قسمت رزوه دار کوتاهتر اين پيچها داراي رزوه ها از دسته NC5 با انطباق تداخلی و یا از نوع رزوه هایی از دسته UNRC-3A میباشد. سر پیچ های دو سر دنده ( استاد بولت ) پخ زده شده بوده و بگونه ای طراحی شده که بتواند به داخل یک سوراخ رزوه كاري شده رزوه شوند انتهای دیگر این پیچها ( دارای رزوه بیشتر ) دارای رزوه هایی از نوعUNRC-2A بوده و سر آنها نیز پخ زده شده و یا گرد شده میباشدو در این قسمت مهره ها را بکار میبرند. طول اسمی این پیچ ها به طول کلی آنها اطلاق میشود.پیچ های دو سر دنده ( استاد بولت ) با انتهای قلاویز کاری شده نوع 1 دارای قسمت رزوه کاری نشده ميباشد. پيچهاي دو سردنده با انتهاي قلاويزكاري شده نوع2 ممكن است داراي قسمت هاي رزوه كاري نشده باشند(رزوه ها از نوع نورد شده ) و یا اینکه کاملا بدنه انها رزوه کاری شده باشد (رزوه ها از نوع برشی ).بدنه این پیچها دارای مینیمم قطر گام ا ز دسته 2A بوده و يا داراي ماكزيمم قطر پايه رزوه اي كه مهره خور ميباشد ، خواهد بود.

پیچ های دو سر دنده ( استاد بولت ) با انتهای قلاویز کاری شده نوع 3 دارای تلرانس بدنه اي برابر قطربزرگ رزوه ها از دسته2A میباشند و پیچ های دو سردنده با انتهای قلاویز کاری شده نوع 4 دارای بدنه اي فرز کاری شده با تلرانس بخصوص که مشتری سفارش می دهد میباشند.

پیچ های دو سر دنده ( استاد بولت ) دوبلDouble-end stud:این پیچ ها به گونه ای طراحی شده اند که بتوان در هر دو سر آنها مهره ها را بکار بست . بدنه در این

پیچ ها دو قسمت با طول مساوی را که دارای رزوه هایی از دسته 2A میباشند را از هم جدا کرد . نوک این پیچ ها پخ زده شده و یا گرد شده میباشند. طول این پیچ ها به طولکلی آنها اطلاق میشود

پیچ های آلن

پیچ های آلن برای کارهایی طراحی شده اند که در آنها فضای کافی برای بکار بردن انواع دیگر پیچ ها موجود نمی باشد. بعلت استوانه ای بودن شکل سر پیچ و همچنین اچار خور بودن قسمت داخلی سر پیچ میتوان آنها را بجای پیچ هایی که به خاطر آچارخور بودن قسمت خارجی سر پیچ بکار گرفتنشان غیر ممکن است، بکار برد. در طراحی اولیه در محدوده ابعادی مختلف هیچ گونه رابطه مشخصی مابین قطر اسمی میله پیچ ، قطر سر پیچ و اندازه حفره موجود در سر پیچ وجود نداشت. در سال 1960 سازمان استاندارد ها روابط مشخصی را در محدوده ابعادی مختلف منتشر ساخت . پیچهایی که با استفاده از این استاندارد ها تولید میگردند به عنوان پیچهای الن سری “1960” معروف میباشند. طراحی های قدیمی پیچ های آلن که در سال 1936 بوجود آمدند زیاد تولید نشدند. نامگذاری پیچ های سری 1936 و 1960 گاها باعث ایجاد اشتباهاتی میشد. زیرا که نام این سری ها که با اعداد بیان میشوند در برخی از مواقع با نام مواد بکار گرفته شده در پیچ ها که آنها نیز با اعداد نام گذاری میشوند اشتباه گرفته میشد.در حالیکه این نامگذاری ها تنها مربوط به تاریخ پذیرش این نوع طراحیها بعنوان استانداردی برای این پیچها بوده و در رابطه با خواص مکانیکی پیچها چیزی را بیان نمی کنند.

استاندارد ISO 898 از سری استاندارد های سازمان بین المللی استاندارد سازی شامل دسته بندی ویژگیهای مربوط به پیچ های آلن میباشد كه از اين نظر مشابه استاندارد SAE J429 از سري استاندارد هاي جامعه مهندسین خودرو میباشد.

دسته بندی این ویژگی ها از لحاظ تفاوت در جنس و مواد و اختلاف در میزان استحکام پیچها انجام شده است .برای پیچ های آلن دو دسته 10.9 و 12.9 بیشتر مشابه هم میباشند. اعداد بکار رفته در نامگذار ی دسته بندی ها ویژگی های این پیچها بیانگر استحکام کشش نهایی اسمی و درصد استحکام تسلیم اسمی پیچ مربوطه میباشد.بطور مثال یک بست به دسته 10.9 دارای استحکام نهایی اسمی 1000 مگا پاسکال و درصد استحکام تسلیم برابر 90 درصد میباشد. با توجه به استحکام دسته 10.9 میبایست جنس ماده مورد استفاده دربست از فولادهای کربنی غیر آلیاژی باشد.

استاندارد ASTM A574M از سری استاندارد های کشور آمریکا میباشد که برای پیچ های آلن بکار میرود ،این استاندارد یک سطح استحکامی مشخصی را برای تمامی پیچ های آلن بکار میبرد که اين سطح استحکام مشابه با استحکام مربوط به دسته 12.9 از استاندارد هاي ISO بوده و برای پیچ های آلن با واحد اینچ نیز بکارگرفته میشود. همانطور که گفته شد ، استاندارد کشور آمریکا تنها یک سطح استحکام را برای تمامی پیچ ها آلن مشخص میسازد. از آنجاییکه پیچ های آلن ساخته شده در دنیا از استانداردهای متعددی پیروی میکنند بیشتر آنها از استاندارد ASTM A574M تبعیت نمی نمایند. بنابراین پیچهای آلن متریک ممکن است مشابه هم به نظر برسند ولی احتمالا از دسته 8.8 ،10.9 A ویا 12.9 باشند. استاندارد مریوط به کشور امریکا تمامی پیچ های آلن را به سمت استاندارد ASTM A574M سوق میدهد که مشابه با استاندارد ISO دسته 12.9 میباشد(دارای استحکام کشش نهایی برابر 1220 مگا پاسکال)

پیچ هاي تنظیم آلن دارای سطح تکیه گاهی کمتری نسبت به پیچ های شش گوش با قطر اسمی یکسان میباشند و در هنگام استفاده از پیچهای تنظیم آلن در حالتیکه پیچمهره دار تحت تنش کششی قرار گرفته باشد میبایست از واشر سختکاری شده و سنگ زده شده استفاده کرد. در غیر این صورت احتمال این وجود دارد که سرپیچ داخل واشرفرو رفته و باعث آزاد شدن تنشهای داخلی درون پیچ میشود.

پیچ آلن شش گوش سر کوتاه : این پیچ ها معمولا در قطعاتی که بعلت نازک بودن بیش از حد نمی توان پیچهای آلن استاندارد را بکار برد و همچنین در کارهای با لقی محدود مورد استفاده قرار میگیرند.

پیچ های آلن با سر شولدری: پیچ های شولدری دارای یک قسمت برش خورده مابین رزوه و قسمت شولدر بوده و باعث ایجاد یک انطباق بسته میشود. این پیچ ها در اغلب قالب های سنبه و ماتریس ها مثلا جهت نگهداری ورق ها در محل خود بکار گرفته میشوند. همچنین میتوان از این پیچها به عنوان یک راهنما در سوراخکاري و فرایندهای شکل دهی استفاده کرد.دیگر کاربرد های این پیچها عبارتند از استفاده به عنوان پین های تکیه گاهی در بازوهای نوسانی ، اتصالات و اهرمها ، استفاده به عنوان محور در غلطکهای بادامکی و دیگر قطعات چرخان ، پاشنه های گردان و پیچ های دوسر دنده .این پیچ ها به خاطراستفاده شان در ورقگیر ها و فنرهای سنبه و ماتریسها پیچهای مهره دار ورقگیر نیز نامیده میشوند.

پیچ های آلن سر تخت و سر پهن: این پیچها در اتصالات نچندان بحرانی نظیر محافظ های ماشینکاری، لوله ها، در پوشها و غیره مورد استفاده قرار میگیرند. استفاده از این پیچها برای مواردی که در آنها استحکام بالا مورد نیاز بوده و بایستی در آنها پیچ های آلن معمولی استفاده شود، توصیه نمگردد.

نوک پیچ های تنظیم: این نوکها در هر دو نوع پیچ تنظیم آلن و چهار گوش معمول میباشد.

کلاهک دار آجدار: این نوع پیچها برای بکار گیری دایمی در محل های قابل دسترس بر روی چرخ دنده ها ،بوشنها ، پولیها، دستگیره ها ویا شفتها طراحی شده اند. این پیچ ها در برابر شل شدگی حتی در برابر ارتعاشات شدید نیز مقاوم میباشند.

کلاهدار ساده: این پیچها در شفتهایی از جنش روی، آلیاژهای ریختگری حدیده ای و دیگر مواد نرم که اعمال گشتاورهای سفت کردن بالا در آنها نشدنی است بکار گرفته میشوند.

پیچ های آلن تخت : در قطعاتی که میبایست به كرات تعویض شوند بکار گرفته میشوند. پیچهای آلن تخت باعث ایجاد آسیب دیدگی کمی بر روی سطح قطعه ای که بر روی آن قرار میگیرند میشوند. این پیچها را میتوان بر روی شفت های سخت کاری شده و همچنین به عنوان پیچهای تنظیم بکار برد. استفاده از این نوع پیچها بر روی دیواره های با ضخامت کم و توپیهای نرم ترجیح داده میشود.

پیچ های آلن بیضوی شکل : همانند پیچهای آلن نوک تخت ، پیچ های آلن بیضوی شکل برای کارهایی که نیاز به تنظیم های متعدد بدون ایجاد تغییر شکل بر روی قطعه باشد مورد استفاده قرار میگشرند. همچنین از این پیچها در سطوح گوشه دار نیز استفاده میشود.

پیچ های آلن مخروطی : برای اتصال دایم قطعات مورد استفاده قرار میگیرند. قابلیت نفوذ بالای این پیچها در داخل قطعه کار ، قدرت محور و نگهدارندگی بالایی را بدست میدهند. این پیچها در پاشنه های  گردان و برای کارهای تنظیمی ظریف بکار میروند.