آیین نامه اتصالات پیچ ومهره
به نام خدا
مقدمه :
در سازه هاي فلزي آنچه بيشتر مورد توجه قرار مي گيرد تير و ستون هاي آن است، چرا كه حجم بصري عمده را
شامل مي گردند ولي يك سازه فلزي قطعاً بيش از اين قطعات بزرگ است كه به چشم مي آيند. در واقع اتصال دهنده
هايي همچون پيچ و مهره جزء بسيار ضروري و پر اهميت سازه ها هستند كه قالباً مورد توجه قرار نمي گيرند هرچند در
ساختمان هاي اتمام يافته پيچ و مهره ها رويت نمي گردند ولي كيفيت آنها نقش بسزايي در ايمني و سلامت ساختمان دارد.
امروزه به علت لرزه خيري مناطق عمده اي از كشور عزيزمان طراحي و اجراي ساختمان هاي مقاوم در برابر زلزله
بسيار حائز اهميت است و طراحان و مجريان گرامي نيز تلاش بسيار در اين راستا دارند.
يكي از مهمترين عوامل انتقال بار در سازه هاي فولادي اتصالات و وسايل اتصال مي باشد كه استانداردها و آيين نامههاي
طرح و اجرا و بازرسي سازه هاي فولادي نيز در اين راستا بسيار سخت گيرانه برخورد مي نمايند .
يكي از وسايل اتصال پر كاربرد در صنعت سازه هاي فولادي پيچ، مهره و واشر مي باشد. از آنجا كه آيين نامه هاي داخلي
و خارجي در اتصالات باربر لرزه اي استفاده از اتصالات اصطكاكي و پيچ پر مقاومت در آن را الزامي مي دانند، يكي از
مهمترين پارامترها در عملكرد اتصالات اصطكاكي رسيدن به نيروي پيش تنيدگي در اين اتصالات مي باشد.
از ديرباز براي كنترل پيش تنيدگي در پيچ، مهره و واشر از وسايل كنترل گشتاور مانند ترك متر كاليبره شده، آچارهاي
مدرج و … استفاده مي گرديده. ليكن كنترل گشتاور زماني به پيش تنيدگي مورد انتظار تبديل مي شود كه پيچ، مهره و
واشر تحت شرايط كنترل شده ساخته، تحويل، انبارش و به درستي نصب و بازرسي شود.
به همين منظور اين دستورالعمل كه مستخرج از آيين نامه ها و استانداردهاي معتبر داخلي و بين المللي و تجارب تيم تهيه
كننده مي باشد تهيه و ارائه مي گردد.
تيم تهيه كننده آمادگي خود را جهت دريافت نظرات و استفاده از تجارب كليه صاحب نظران صنعت سازه هاي فولادي اعلام
داشته و خواهشمند است ما را در تكميل اين دستاورد ياري نماييد.
الزامات دريافت – انبارش – تحويل و نصب پيچ، مهره و واشر در اتصالات اصطكاكي
٢
-1 دريافت :
-1-1 به هنگام ورود محموله به سايت ابتدا اسناد همراه محموله شامل بارنامه، سند حواله خروج كالا را دريافت
كنيد. هرمحموله ورودي به سايت شامل يك يا چند نوع پيچ و مهره يا واشر مي باشد. هر يك از اين اقلام
مي بايست با شرايط زير كنترل و دريافت شوند :
-2-1 كنترل تعداد بسته هاي هر قلم كالا و حتي الامكان كنترل تعداد موجود در يكي از بسته ها و تأييد يا اعلام
مغايرت اوليه تعداد بسته هاي اظهاري فروشنده.
– *تبصره 1 : ضروري است حداكثر ظرف مدت دو روز كاري نسبت به شمارش و كنترل تعداد موجود در هر بسته
اقدام و تأييد نهايي تعدادي را صادر كنيد و در صورت وجود مغايرت موارد كتبا به فروشنده اعلام گردد.
براي ( Batch No. ) -3-1 كنترل ليبل هاي روي بسته بندي اقلام و ثبت شماره هاي رديابي قيد شده روي آنها
هر قلم كالا.
– *تبصره 2 : در صورت لزوم از يكنواختي ماركينگ روي هر قلم كالا كله پيچ ها و يا روي مهره ها جهت اطمينان از
همسان بودن سازنده آنها اطمينان حاصل كنيند.
-4-1 همراه محموله مي بايست گواهي مرغوبيت براي هر يك از اقلام شامل كليه شماره رديابي هاي قيدشده
روي بسته ها، ارسال شده باشد. وجود هرگونه مغايرت را ثبت و گزارش كنيد.
-5-1 در فرصت مناسب مطابقت گواهي مرغوبيت ها با مشخصات كالاي قراردادي را كنترل و هرگونه مغايرت
را ثبت و گزارش نمائيد.
– *تبصره 3 : مرجع صادركننده گواهي مرغوبيت كالا مي بايست قبلاً به تأييد خريدار رسيده باشد و ساير گواهي
هاي مرغوبيت فاقد اعتبار خواهند بود. مگر تعريف شرايط ديگر
– *تبصره 4 : درصورت وجود دستورالعمل داخلي جهت نمونه برداري و تست اقلام دريافتي توسط آزمايشگاه ثالث،
در اين مرحله مي بايست نمونه برداري طبق دستورالعمل مربوطه انجام گيرد.
– *تبصره 5 : درصورتي كه تأمين اقلام از توليدكنندگان ارزيابي شده صورت پذيرد، غير از كنترل هاي تعدادي
لزومي به كنترل ساير موارد نمي باشد.
-6-1 گواهي نامه پيچ هاي پر مقاومت مهره ها و واشرها كه توسط فروشنده ارائه مي شود بايستي اطمينان
را ISO 898- حاصل نمود كه اجزائي كه قرار است استفاده شود الزامات كاربردي آيين نامه ي 1,2
( RCSC 2- برآورده مي نمايند. ( مطابق بند 1
الزامات دريافت – انبارش – تحويل و نصب پيچ، مهره و واشر در اتصالات اصطكاكي
٣
ASTM جدول تعداد نمونه لازم براي آزمايش بر اساس استاندارد
-2 انبارش اجزاء پيچ و مهره و واشر :
– پيچ و مهره و واشر بايستي از گرد و غبار و رطوبت دور نگه داشته شده و در بسته بندي هاي مربوطه و در
محل مناسب نگهداري و انبارش شوند.
– الزامات مربوط به انبارش تحت كنترل براي پيچ هاي پرمقاومت، مهره و واشرها به منظور آن است كه تا حد
ممكن شرايط قطعات نزديك به شرايط زمان توليد حفظ شود تا آنكه نهايتاً به كار روند. اين الزامات عبارتند
از :
-1-2 پيچ، مهره و واشر بايستي در كارتن يا ظرف مناسب با لفاف پلاستيكي بسته بندي و انبار شوند تا آنها را در
برابر گرد و غبار و خوردگي محافظت نمايند.
-2-2 انبار محفظه هاي پيچ و مهره و واشر، بايستي در برابر شرايط آب و هوايي و زيست محيطي محافظت
شده و سرپوشيده باشند.
-3-2 در چيدمان كالاها در انبار توجه شود كه شماره رديابيهاي مشابه در مجاور هم باشند و به نحوي چيده
شوند كه مشخصات آنها قابل رويت باشند.
-4-2 خروج پيچ، مهره و واشر از انبار فقط بايستي طبق ضرورت و به منظور استفاده در پروسه نصب صورت
گيرد.
-5-2 پيچ، مهره و واشر استفاده نشده در پايان روز بايستي فوراً به انبار محافظت شده بازگردانده شوند.
-6-2 در طول زمان انبارش از بازنمودن بسته بندي قطعات جلوگيري شود.
-7-2 در طول زمان انبارش تحت هر شرايطي از پاكسازي و اضافه نمودن هرگونه مواد روانكار يا غيره به
قطعات جلوگيري شود.
1 در انبارش قطعات ارسالي پيشنهاد مي گردد چيدمان قطعات به گونه اي FIFO -8-2 به منظور رعايت اصل
باشد تا امكان برداشت از دريافت هاي قديمي تر وجود داشته باشد.
-3 تحويل به تيم نصب :
– به منظور سهولت در ساخت، جلوگيري از خوردگي و سهولت در نصب، ممكن است سازنده اندودهاي متعدد
و روغن هايي به كار ببرد كه موقع تحويل ديده مي شود. در اين حال شرايط اجزاء پيچ، مهره و واشر نبايستي
تغيير يابد چرا كه آنها را براي نصب در حالت پيش تنيدگي غيرقابل استفاده مي نمايد.